Tuvalet kağıdının atasının, üzerine sünger takılmış bir çubuktan ibaret olduğu tahmin ediliyor.

Romalılar döneminde kullanıldığı bilinen tersorium; tuzlu veya sirkeli suya batırılmış, üzerinde sünger takılı olan bir çubuk. Antik Roma’nın umumi tuvaletlerinde kullanıldığı bilinen bu çubuğun tuvalet kağıdı işlevi görüp görmediği arkeologlar tarafından tam da netleştirilmiş değil. Arkeologlar, tersoriumların kişisel temizlenmede değil, tuvalet temizlemede kullanılmış olabileceği ihtimali üzerinde de duruyor. Çin’in kuzeybatısınaantik İpek Yolu üzerine doğru uzandığımızda; 1992’de bu bölgede de arkeologlar tarafından tuvalet kağıdının sinyallerini veren bir başka alet karşımıza çıkıyor: Hijyen çubuğu. Arkeologlar, bambudan yapılmış ve kumaşlara sarılmış 7 hijyen çubuğunun kişisel temizlenmede kullanılmak üzere tasarlandığı kanısına yapılan mikroskobik analizlerle varıyor. 2 bin yaşında olduğu anlaşılan çubuklar, insan dışkısıyla kaplı halde bulunuyor. Dışkının insana ait olduğu, analizler sonucunda, içinde bulunan bağırsak parazitleriyle birlikte ortaya çıkıyor.Tuvalet kağıdının, 6. yüzyılda zengin Çinli aileler tarafından kullanıldığı söyleniyor. Öte yandan 14. yüzyılda, Çin’in Zheijang bölgesinde yılda 10 milyon paket tuvalet kağıdı üretiminin yapıldığı biliniyor ki bu da tuvalet kağıdının varlığından öte seri üretimine dahi geçildiğine işaret ediyor. Çin, tuvalet kağıdı üretimi ve kullanımıyla fazlasıyla haşır neşir vaziyetteyken Avrupa ve Amerika’da ise durumlar pek de öyle değil! Tuvalet kağıdının Avrupa ve Amerika’ya varışı, 1800’lü yılların sonuna denk düşüyor. 

Zenginler; kenevir, yün ve bez üçlüsüne tuvalet kağıdı görevi yüklerken, yoksul kesim çok daha ilkel yöntemlerle bu ihtiyacı karşılamak zorundaydı: Tuvaleti dereye yapıp temizliği suyla, ağaç yapraklarıyla, deniz kabuklarıyla, yosunla temizlemek gibi.

14. yüzyılda Zheijang’da toplu tuvalet kağıdı üretimi yapıldığından bahsetmiştik; ancak buradaki üretimin ticari bir kaygı güderek yapılmadığını da hatırlatmak isteriz. Tuvalet kağıdının ticarileşmesi, 1857’ye dayanıyor. Amerikalı mucit Joseph Gayetty, işi ticarete dökme fikriyle günümüzün tek pakette 100’lü şekilde bulunan tuvalet kağıtlarını aloe vera aromalı olarak üretince; tuvalet kağıdının ticari serüveni başlamış oluyor. Tabii akıl akıldan üstündür. Tam 10 yıl sonra, 1867’de, toptancılıkla uğraşan Edward, Clarence ve Thomas kardeşler; tuvalet kağıtlarını aloe veralı değil, bildiğimiz klasik haliyle üretince; üretim maliyeti de düşüyor.